Thuiskomen in een vreemd land
Door Evelien van den Hoek en Mirjam Wolff
(Publicatie in Dag6)
Midden in Seoul staat de grootste kerk ter wereld. De Yoido Full Gospel Church. De kerk telt ruim 800.000 leden. Candice Newcomb (22) is sinds zes maanden lid van de Yoido English Ministry. Ze vond hier in de kerk haar thuis. “In mijn appartement voelde ik mij niet veilig genoeg om te huilen. Als ik zondag hier was dan huilde ik al mijn verdriet van de afgelopen week eruit.”
De Yoido Full Gospel Church heeft meer dan zeventien diensten per week. Met de omvang die nog het meest op een stadion lijkt heeft de kerk nog veel meer te bieden. Van theologie opleidingen tot een eigen krant en televisieomroep. Hoewel het merendeel van de bevolking geen religie aanhangt, noemt 20 procent van de Zuid-Koreanen zich christen. Veel nationaliteiten bezochten en bezoeken de Yoido Full Gospel Church. Diensten worden in verschillende talen gevoerd en vertaald. Dit varieert van Engels tot Arabisch en van Spaans tot Japans.
Candice is geboren in Amerika en is dochter van een Koreaanse moeder en een Amerikaanse vader. Haar ouders werden, toen ze drie maanden oud was, uitgezonden als zendelingen naar Kenia. “Ik ben opgegroeid in een warm gezin en op een fijne plek. Als klein meisje ging ik naar een internationale school en daar had ik het erg naar mijn zin! Mijn jeugd was echt fijn. Ik hield van Kenia en kon mij niet voorstellen dat ik het ooit zou moeten verlaten.” De oma van Candice werd aan het einde van 2016 ernstig ziek. “Toen mij werd gevraagd of ik voor mijn oma wilde zorgen zei ik gelijk ja.” Maar het verhuizen viel haar zwaarder dan verwacht. “Het zou maar een tijdelijke verhuizing zijn, maar ik had zoveel heimwee naar Kenia. Ik miste mijn vader, mijn vrienden daar en ook gewoon de Keniaanse cultuur. De Koreaanse cultuur is zo anders. Ik ben er nog steeds niet helemaal aan gewend.” De Koreaanse cultuur draait grotendeels om prestatie. Er wordt gestreden om de beste opleidingen, de beste banen en het meeste geld. Alles moet wijken voor het beste van alles. Ook vriendschappen en liefde. Mensen werken soms meer dan 60 uur per week. De prestatiedruk leidt tot hoge zelfmoordcijfers in Seoul. Per dag plegen gemiddeld dertig mensen zelfmoord.
Met een klein appartement en weinig ruimte kon Candice haar plekje niet vinden. “Het brak mij helemaal op. Elke ochtend werd ik wakker met een drukkende pijn op mijn borst en zag ik op tegen de dag die voor mij lag. God leek zo ver weg voor mij. En ik snapte ook helemaal niet hoe dit in Zijn plan voor mijn leven paste.” De drukkende pijn op haar borst was een oorzaak van eenzaamheid. “Ik had geen vrienden hier in Zuid-Korea. Mijn echte vrienden waren kilometers bij mij vandaan en ik voelde mij ontzettend eenzaam. Met niemand kon ik praten over mijn gevoelens en dat verstikte mij.”
“Thuis voelde ik me niet veilig genoeg om te huilen.”
Naast de Koreaanse afdeling van de kerk hebben ze bij de Yoido Full Gospel Church ook de Yoido English Ministry (YEM). Hier komen voornamelijk jonge mensen naar toe. Zoals buitenlandse studenten of net afgestudeerden.
Na de verhuizing van Kenia naar Zuid-Korea besloot Candice naar een dienst bij de Engelstalige afdeling van de Yoido Full Gospel Church te gaan. “De gewone diensten kende ik wel, maar ik was echt nog nooit bij de YEM geweest. De eerste keer dat ik bij YEM binnenstapte was zo bijzonder. Ik herinner het me nog als de dag van gisteren. Het voelde als thuiskomen. Het was echt een wonder. Ik werd met open armen ontvangen en God leek opeens niet meer zo ver weg. Wekenlang was ik wakker geworden met een drukkende pijn op mijn borst en deze wilde maar niet verdwijnen. De eerste keer dat ik bij YEM was verdween de pijn wel. Ik heb gehuild. Ik heb zo hard gehuild, ik heb alle pijn eruit gehuild. Thuis voelde ik me niet veilig genoeg om te huilen. Ik huilde al het verdriet van de afgelopen weken eruit, want hier voelde ik mij wel veilig genoeg.”
Eenzaam was Candice niet meer. De mensen die ze ontmoette binnen YEM werden haar vrienden en familie. Toch ontmoette ze een iemand in het bijzonder: Joseph Nam (26). Waar Candice gaat daar gaat Joseph ook. De twee zijn onafscheidelijk en de chemie is goed voelbaar en zichtbaar. Sinds kort hebben ze een relatie.
Twee maanden geleden zette Joseph voor het eerst voet in YEM. Het kostte ook hem een lange weg om hier te komen. Geboren in Hawaï en kind van een Koreaanse moeder en een Hawaiiaanse vader. Ook zijn jeugd en leven waren fijn. “Ik heb een prima jeugd gehad. Opgroeien op Hawaï was geweldig.” Hij dacht alleen naar Zuid-Korea te komen voor familiebezoek. Toch vertelde God iets heel anders tegen hem. “Ik dacht dat ik alleen hierheen zou komen om een maand lang door te brengen met mijn familie, maar God heeft andere plannen met mij.” Joseph verhuisde naar Zuid-Korea. “Ik vond dit echt super lastig. Ik miste mijn familie in Hawaï heel erg en ik had niemand hier, op mijn familie na.” Zijn draai vinden in Zuid-Korea vond Joseph dan ook erg lastig. “Ik was erg eenzaam en de Koreaanse cultuur is een bijzondere cultuur. Ik moest daar echt aan wennen.” De eenzaamheid verdween toen Joseph voor het eerst bij YEM kwam. Candice was meteen tot Joseph aangetrokken. “Ik snapte hoe Joseph zich voelde toen hij hier binnenkwam. Hij was ook ver van huis en had heimwee. Ik besloot hem op te vangen en we raakte in gesprek. Dat gesprek heeft uiteindelijk geleid tot deze diepe vriendschap. Ik denk dat dat gemeenschappelijke gevoel ons zo close heeft gemaakt.”
Meneer Hong leidt verschillende kringen in de Engelstalige afdeling van de kerk. ‘Wij zijn een groot voorstander van persoonlijke benadering. De diensten in andere kerken zijn vaak schoolser en systematischer. Zo zit de Koreaanse cultuur in elkaar. Systemen en klassen zijn nog aan de orde van de dag.” De Yoido Full Gospel Church is volgens Hong ook een medicijn tegen eenzaamheid. “Veel mensen die net in Seoul komen wonen zoeken connecties die ze in hun werkomgeving niet vinden. Door naar de kerk te gaan ontstaan vriendschappen. Deze vriendschappen betrekken de nieuwkomers vervolgens bij de kerk.”
God had niet alleen andere plannen voor Joseph, maar ook voor Candice. In het begin gingen haar dagen op aan het zorgen voor haar oma. Ze ging snel achteruit. “Het is zwaar om je eigen oma te zien sterven en te weten dat je er niets tegen kan doen. Toch ben ik wel blij dat ik de laatste maanden van haar leven zo intensief met haar heb kunnen optrekken.” Afgelopen maart is haar oma overleden. “Ik verwachtte dat ik na de begrafenis gewoon weer terug zou gaan naar Kenia. Ik had hier nu niets meer te doen. Toch vertelde God mij dat ik moest blijven. In het begin was ik daar boos en verdrietig om. Ik miste Kenia en voelde me nutteloos omdat ik geen baan had hier.”
Candice is op zoek gegaan naar een baan of een studie zodat ze zich minder nutteloos zou voelen. “Ik besloot dat ik graag international law wilde gaan studeren hier. Ik moet hier alleen heel veel toelatingstoetsen voor maken dus ik kan pas volgend jaar maart beginnen met deze studie. In de tussentijd leer ik voor deze toetsen en geef ik Engels op een basisschool.” Ook Joseph probeert zijn tijd zo goed mogelijk te besteden hier in Zuid-Korea. “Vlak nadat duidelijk was dat ik moest blijven hier, ben ik op zoek gegaan naar iets wat ik wilde doen. Ik merkte dat het in Zuid-Korea toch wel erg noodzakelijk is om de Koreaanse taal te spreken en daarom ben ik Koreaans gaan studeren. Dit is heel leuk om te doen. Ik moet nog wel veel leren, want mijn Koreaans is nog matig.”
Met hun baan, studie en vooral lidschap bij YEM leefde Candice en Joseph weer helemaal op. Candice gelooft erin dat alles uiteindelijk goed komt. “Ik snap nog steeds niet waarom ik moet blijven van God, want Zuid-Korea is niet de plek waar ik wil wonen. Toch blijf ik omdat ik weet dat Hij het beste met mij voor heeft. Joseph sluit zich hierbij aan. “Ik weet niet waar ik over twee jaar ben, maar ik ben wel van plan om te blijven.” Boos en teleurgesteld is Candice niet meer dat ze moet blijven in Zuid-Korea “Ik heb YEM en dat heeft mijn leven veranderd. Deze mensen hier zitten in hetzelfde schuitje als ik. Iedereen is ver weg van huis en probeert zijn draai te vinden in een totaal andere cultuur. We begrijpen elkaar. Dit zijn mijn vrienden en familie geworden.”
Candice en Joseph zijn allebei trouwe leden van de YEM in Seoul. Ze staan symbool voor de reden dat mensen bij YEM komen. Niet alleen zij vonden hun thuis bij Yoido, maar ook alle andere leden van YEM vonden hun thuis in een vreemd land. Ontkerkelijking is een begrip dat nauwelijks leeft in de Yoido Full Gospel Church. Een van de engelstalige pastoren, Yoon Lee, betrekt dat op het groepsgevoel van de Koreanen. “Koreanen zijn groepsmensen. De loyaliteit aan een groep waar ze in terecht komen is hoog. Daarom trekken ze zich nauwelijks terug. Al zijn de activiteiten die ze ondernemen nog zo saai.”
“Zolang ik YEM heb, heb ik altijd een thuis”
Candice en Joseph vonden bij YEM een thuis en een familie. Dingen die ze allebei miste nu ze zo ver van huis zijn. Met een onbekende toekomst voor ogen zijn Candice en Joseph toch gelukkig. “Ik ben van plan om nog minimaal twee jaar te blijven. Ik zie wel wat de toekomst mij brengt. Ik weet dat God een goede toekomst voor ogen heeft. En zolang ik YEM heb, heb ik een thuis hier in Zuid-Korea”, sluit Candice af.
