Grootste kerk ter wereld is jarig

Door Lieke Loman en Mirjam Wolff
(Publicatie in het Nederlands Dagblad)

Het enorme kerkgebouw lijkt van buiten nog het meest op een stadion, inclusief parkeergarages, pinautomaten en diverse liften. De zeven diensten op zondag zijn niet het enige dat de Yoido Full Gospel Church te bieden heeft: ook op woensdag, vrijdag en zaterdag vinden er diensten plaats, in totaal meer dan zeventien per week. Met ruim 800.000 leden groeide de Yoido Full Gospel Church in zestig jaar uit tot de grootste kerk ter wereld.

SEOUL

Volgend jaar viert de Yoido Full Gospel Church haar zestigjarige jubileum. De kerk startte in 1958 in een tent met vijf mensen en begon te groeien toen de voorganger begon met gebedsgenezingen. Een gehandicapte jongen kon weer lopen. Een dove vrouw kon weer horen. Als gevolg van deze wonderen kwamen er steeds meer zieken en zwakken naar de kerk. Daarvan waren er veel, mede door het gebrek aan ziekenhuizen na de Koreaanse oorlog (1950–1953). De groei van de kerk hangt samen met de bevolkingsgroei en economische welvaart: van een kleinschalige dienst in een tent, wat tot 1961 gangbaar was, tot een megakerk in hartje Seoul, de hoofdstad van Zuid-Korea.

Gestage groei

In het Westen is geloven in God al lang niet meer vanzelfsprekend en sluiten kerken. Ook Zuid-Korea ontkomt niet aan ontkerkelijking, hoewel de Yoido Full Gospel Church in Seoul nog een gestage groei kent. Meneer Hong leidt verschillende kringen in de Engelstalige afdeling van de kerk. Volgens Hong is er een logische reden voor de groei. ‘In de Yoido Full Gospel Church zijn we groot voorstander van een persoonlijke geloofsbenadering. De diensten in andere kerken zijn vaak schoolser en systematischer. Zo zit de Koreaanse cultuur in elkaar. Systemen en klassen zijn de orde van de dag.’

De Yoido Full Gospel Church is volgens Hong ook een medicijn tegen eenzaamheid. ‘Veel mensen die net in Seoul komen wonen, zoeken connecties die ze in hun werkomgeving niet vinden. Door naar de kerk te gaan ontstaan vriendschappen. Deze vriendschappen betrekken de nieuwkomers vervolgens bij de kerk.’ De kerk is opgedeeld in kringen zodat de leden elkaar beter leren kennen. Elke zondag vertrekt er een groot aantal bussen van overal uit de stad richting de kerk. ‘Zo proberen wij ons best te doen om iedereen een groep te geven waarin hij of zij zich thuis voelt’, vertelt Hong. De Engelstalige afdeling trekt vooral jonge mensen die vanuit het buitenland komen studeren in Seoul of net zijn begonnen met werken.

Tijdens de zondagsdienst in het hoofdgebouw wordt massaal gebeden, onder meer voor hereniging tussen de twee Korea’s. De voorganger predikt vooral over de Heilige Geest. Het grote koor in de kerk wisselt de preken af met liederen die voor iedere christen bekend zijn, zelfs in een andere taal. Iedereen zingt mee. Daar waar de één rustig meezingt, is de ander hardop aan het bidden. Mensen wiegen mee op de muziek. Sommigen met hun ogen dicht en anderen met de handen naar de hemel gericht.

Doordeweekse diensten

Hoewel het merendeel van de bevolking geen religie aanhangt, noemt twintig procent van de Zuid-Koreanen zich christen. Veel nationaliteiten bezochten en bezoeken de Yoido Full Gospel Church. Diensten worden in verschillende talen gevoerd en vertaald: dit varieert van Engels tot Arabisch en van Spaans tot Japans. In verband met het internationale publiek worden de kerkdiensten ook uitgezonden over de hele wereld, bijvoorbeeld in Azië, Noord-Amerika en Europa. De kerk heeft zelfs een eigen televisiezender, ‘Full Gospel Television’, waarop geloofsprogramma’s worden uitgezonden. Ook zijn bij de kerk verschillende organisaties aangesloten zoals ouderenzorg, terminale zorg en een school voor theologie.

Massaal God eren

Na de Koreaanse oorlog (1950–1953), waarbij Noord- en Zuid-Korea op vijandige voet kwamen te staan, waren mensen vooral op zoek naar een gemeenschappelijk doel. De kerk was een plek waar mensen samen kwamen om hun verdriet en leed te delen, en verlangend naar een sprankje hoop. ‘En de kerk kón hoop bieden’, zegt Yoon Lee, een van de 620 voorgangers. ‘Koreanen zijn groepsmensen. Ze hechten waarde aan gemeenschappen, zoals ze die vormen in hun werk, op school of als familie. De kerk kan op haar manier ook een groep zijn om bij te willen horen. Koreanen eren God liever met een groot aantal mensen. Dat zit in meer in hun cultuur dan in die van Europeanen.’

Toch denkt Hong dat de kerk in Seoul zich onderscheidt door mensen als individu te benaderen, niet als een homogene groep. ‘Ik denk dat mensen de behoefte hebben aan een persoonlijke relatie met God. Daarvoor komen ze naar deze kerk.’ Ook leggen Hong en Lee de nadruk op de ervaring met de Heilige Geest. ‘Veel bezoekers die op zondag naar een dienst komen, in het hoofdgebouw of bij de English Ministry, geven aan dat zij hier een echte ervaring met de Heilige Geest beleven. Daarom komen veel mensen terug wanneer ze hier eenmaal zijn geweest.’

Vergrijzing

Ontkerkelijking is een onbekend begrip in de Yoido Full Gospel Church. Yoon Lee, pastor in de Engelstalige afdeling van de kerk, heeft daar een verklaring voor. Koreanen zijn groepsmensen en de loyaliteit aan de gemeenschap is hoog. Daarom trekken ze zich nauwelijks terug uit een groep, al vinden ze de activiteiten met die groep nog zo saai.’

Waar de kerk wel last van heeft, is vergrijzing. De gemiddelde leeftijd van de bezoekers is 60 tot 65 jaar. Maar niet alleen de kerk heeft last van dit probleem, heel Zuid-Korea kampt met vergrijzing: nog maar 20 tot 25 procent van de bevolking is onder de twintig jaar. De bevolking loopt met deze gegevens slechts tien jaar achter op buurland Japan, waar de bevolking in snel tempo afneemt door het geringe aantal geboortes. Voor deze kerk heeft het nog geen drastische gevolgen. Wel komt bovenop de hoge gemiddelde leeftijd, ook het fenomeen dat jongeren nu eenmaal vaak weg blijven uit de Zuid-Koreaanse kerken. Dat doet nog niet af aan het aantal kerkbezoekers op de zondag: vol blijft hij zeker. Maar dat kan er over twintig jaar weleens heel anders uit zien.

De Yoido Full Gospel Church

Zondagsdienst