Een koffer vol geheimen
Autobiografisch.
Wanneer je iets vindt, betekent het niet dat je het kan houden
De nieuwsgierigheid wint het bij mij altijd van de twijfel. Net als bij het schrijven en herschrijven van de brief en de weg naar de brievenbus. Ik heb mij nog omgedraaid om weer terug naar huis te lopen, maar uiteindelijk belandde de handgeschreven brief met een zachte plof onder in de brievenbus.
‘Lieve Lutz, Het is misschien vreemd om zomaar een handgeschreven brief te ontvangen van iemand die je niet kent, maar ik zal het hieronder allemaal uitleggen.’
Brieven met de hand geschreven dragen een zekere intimiteit en persoonlijkheid met zich mee. Iemand heeft er tijd ingestoken en heeft, misschien net als ik, het stuk meerdere keren herschreven. Er zijn postzegels en enveloppes gekocht. Het adres is er zo netjes mogelijk opgeschreven en soms, heel soms, lijkt het net alsof de geur van de schrijver uit de envelop stijgt wanneer je het opent.
‘Bedoelt u Lutz Dünnbier?’ suggereert Google terwijl ik de letter ‘L’ in mijn zoekbalk tik. De naam maalt al weken door mijn hoofd en zo ook de foto die mijn vader liet zien. Een zwart- witte babyfoto. Zo eentje waar elke baby ter wereld op kan lijken.
Mijn vader legt een koffer op tafel. Een gek ding overigens. Het heeft het oppervlak van een A4, maar er past zo gigantisch veel in, dat je bij jezelf gaat vragen of het geen dubbele bodem heeft. Wanneer je de cijfers van het cijferslot ingeeft, maken de kleine metalen sloten een zachte klik. De koffer zit tot het randje gevuld met verhalen die het verleden van mijn vader uit de doeken doen. Hij vertelt niet vaak over zijn verleden. Dat heeft misschien te maken met zijn gesloten karakter en terughoudende persoonlijkheid, die ik ongetwijfeld van hem heb geërfd.
Oude foto’s uit de tijd dat hij in het vreemdelingenlegioen zat, een stamboom en zelfs een medaille met een hakenkruis. “Dit ben ik in het leger”. Het Duitse accent filter ik al jaren op automatische piloot weg, maar mijn vrienden moeten vaak twee keer vragen wat hij zegt. “Deze ring is van je opa. Die krijg je ooit als erfstuk.” De spullen verspreiden zich langzaam over de tafel. “Oh, kijk dit is de oma waar ik je naar vernoemde.” Zijn vinger wijst naar een vrouw die met twee kinderen op een grasveld zit. Hij likt even aan zijn wijsvinger en bladert verder. “Dit is je halfbroer”, vertelt hij terwijl hij stoïcijns verder gaat door de inmiddels geel geworden foto’s.
‘Mijn vader liet een foto zien en hoewel ik het niet kan vergelijken met foto’s van nu, want die zijn er immers niet, hoop ik dat dit het goede adres is.’
Het feit dat er een hakenkruismedaille in de koffer zit, valt volledig in het niets bij het hebben van een halfbroer. Het moet in 1969 zijn geweest dat mijn vader op twintigjarige leeftijd een meisje ontmoet waar hij negen maanden later een zoon mee heeft. Het contact is volgens papa nooit een succes geweest. Niet omdat ze elkaar niet mogen, maar omdat contact initiatief vereist. Iets waar Lutz, dat is zijn naam, en papa niet goed in zijn.
‘Onlangs heb ik gehoord dat ik een halfbroer heb. Mijn vader is Dietrich Wolff. Herken je de naam? ‘
Een trouwkaart verschijnt uit de koffer. Papa en mama waren op de bruiloft van de broer die ik nooit kende. De rivier van gedachten stroomt inmiddels buiten zijn oevers. Is hij gelukkig? Heeft hij kinderen, want dan ben ik tante. Ik had eigenlijk nooit gedacht dat ik ooit tante zou worden. Vriendinnen drukken vriendelijk, docht dringend, op mijn hart dat ik altijd tante mag en zal zijn van hun toekomstige kinderen, maar het is onvergelijkbaar met de situatie die ik nu voor ogen heb. Misschien willen de kinderen van mijn halfbroer mij wel ontmoeten. Ik zou een geweldige tante zijn. Ik zou ze overladen met kaartjes, uitnodigen om op stap te gaan of cadeautjes sturen op hun verjaardag.
‘Ik hoorde dat papa en mama je voor het laatst zagen op een bruiloft. Was het een mooie dag? Ben je nog samen met dezelfde vrouw? Zijn jullie gelukkig? ‘
Ik herinner mij ineens mijn eerste logeerpartij bij mijn beste vriendin Miryam. We schminkten ons. Zij was een grijze muis en ik een prinses met rode blosjes op mijn wangen. We speelden met poppen in de douchecabine en lieten ze zwemmen in de met water gevulde wastafel. Ik herinner mij dat haar zus boos op ons was. De reden ben ik vergeten, maar de pikachu-knuffel die zij van boven de trap naar beneden gooide niet. Het was allemaal op dezelfde datum als de bruiloft.
“Waarom vertelde je nooit dat jullie naar de bruiloft gingen?” De zin blijft heel even tussen mijn vader en mij hangen, maar dan landt het. “Ik geloof dat wij dachten dat je het niet zou begrijpen.” “Je had best kunnen vertellen dat het een vriend of kennis was, want dan had ik van zijn bestaan geweten.” Mijn vader weegt zijn woorden altijd heel zuinig en neemt ellenlang de tijd om zijn zinnen uit te spreken. Normaal vind ik dat vervelend, maar op dit moment waardeer ik het. Ik wil dat hij er over nadenkt. “Misschien hebben we daar een steekje laten vallen”.
‘Ik snap het als je geen contact met mij wil. Het leven gaat ook gewoon door als wij verder niet met elkaar praten, maar mocht je toch contact willen houden, dan sta ik daar voor open.
Ik wens je al het goede. Je halfzus,
Mirjam’
Ik heb een regel voor mijzelf opgesteld om teleurstelling te voorkomen. We hoeven niet in elkaars leven te zijn. Het enige wat ik wil bereiken is dat hij weet dat ik van zijn bestaan afweet. Het voelt raar om een brief te schrijven naar iemand waarvan ik alleen de naam weet, maar wanneer de postzegel zorgvuldig in het rechterhoekje van de envelop geplakt zit, breng ik het toch naar de brievenbus. Antwoord of geen antwoord, ik heb mijn best gedaan.
In het onbekende sluimert altijd het weerzien met dat wat gevonden moet worden
‘Dear Mirjam’
Mijn huisgenoot appt. ‘Mirjam, er is een brief.’ Het hart bonst in mijn keel, terwijl ik de trappen van de onlangs verbouwde school gehaast afloop. Altijd wanneer ik haast heb, waait de wind in mijn gezicht in plaats van in mijn rug en de lift naar de tiende verdieping lijkt er langer over te doen dan normaal. Boven ligt de brief op mijn tafel. In mijn haast scheur ik de envelop bijna doormidden en daarmee ook de brief. Mijn ogen vliegen over de eerste regels van het papier. In het twaalfde woord van de brief noemt hij mij zijn zus.
‘What a nice surprise to get a letter from my sister!’
Het is wonderbaarlijk hoe twaalf woorden je tot tranen kunnen brengen. De traan die langs mijn wang loopt, laat een natte vlek achter op de brief. Lutz vertelt over zijn relatie met papa en hoe ze inderdaad niet goed zijn in contact houden, omdat het initiatief vereist. De traan wordt vervangen door een spottende glimlach. Ik herken mijzelf. We lijken op elkaar.
‘If you still want to know more about me and your family — read on, but be warned there are a few more people you should know about.’
‘Be warned’ klinkt als een waarschuwing aan het begin van een horrorfilm en daar ben ik nooit echt enthousiast over geweest. Wat als hij aan het einde van de brief te kennen geeft helemaal geen contact meer te willen en ik deze zoektocht toch voor niets heb gedaan, maar de nieuwsgierigheid wint het altijd van de twijfel.
‘First, my mother Gisela has three children with Heiko: Katrin, Sonja and Rieke. Of course I never called them half-sisters. They are real sisters, and so should you be to me too. We have a son who is as tall as I am. Erik. And a daughter, Medita. She is a little bit crazy.’
Mijn huisgenoot stormt mijn kamer binnen. Ze reageerde op mijn zachte, maar toch enthousiaste uiting van vreugde. “Ik ben tante!” Een omhelzing, waar ik normaal niet snel van gediend ben, volgt. “Ik ben zo blij voor je.” Mijn familieplaatje is compleet. Misschien nodigt hij mij zelfs nog een keer uit om iedereen te ontmoeten?
‘Okay, Mirjam this will be the first part of my letter. Be patient and don’t write back before my next letter.
Liebe Grüße dein Bruder Lutz’
De tweede brief kwam nooit. Lutz is niet langer verloren gewaand, maar nog altijd niet terecht.
